Praktijk BODYMIND

Traumatherapie is een specialisme

Traumatherapie is een specialisme bedoeld voor mensen die last ervaren van een ingrijpende gebeurtenis, of verstrekkende ervaringen hebben meegemaakt in hun jeugd (thuis, school, buurt) of in hun relatie, of in een andere context zoals bijvoorbeeld op het werk, of in een ander land. Traumatherapie dient uitsluitend te worden uitgevoerd door gecertificeerde trauma-therapeuten. Een cursus van vijf dagen maakt een therapeut nog geen trauma-therapeut.

Traumatherapie is speciaal ontwikkeld voor trauma

In mijn optiek is een trauma geen stoornis. Het is eerder een onzichtbare “wond” die sporen nalaat. Noem het sporen in je lichaam of soms in je doen en laten, omdat je fysieke of psychische klachten hebt, alert bent, snel angst ervaart, schrikkerig bent, of je wordt snel boos, woedend of soms zelfs wanhopig. Mogelijk herken je PTSS, maar het kan ook zijn dat er eerder is sprake is van complex trauma.

Traumatherapie JA of NEE

De naam is eigenlijk niet zo belangrijk. Het komt voor dat de huisarts of een GGZ instelling jouw problemen anders ziet dan een trauma. Je komt dat niet in aanmerking voor een traumabehandeling zoals voor PTTS of Complex trauma. Bij mij kun je wel terecht en kijken we breder naar trauma. We kijken vooral naar naar alle moeilijkheden die zich voor doen bij het herstel van voor jou traumatische ervaringen. Ook al heb je geen concrete herinneringen, het is te herkennen als:

• Het gevoel hebben dat je moet doorgaan, met doorgaan
• Prikkelbaarheid
• Onverschilligheid
• Verminderde concentratie
• Slapeloosheid, nachtmerreis, flashbacks
• Een verdoofd gevoel
• Depressie
• Emotionele overweldiging
• Schaamte en zich waardeloos voelen
• Weinig tot geen herinneringen
• Angst, paniekaanvallen
• Overmatige waakzaamheid, wantrouwen
• Eetstoornissen, middelenmisbruik
• Chronische pijn en hoofdpijn
• Zelfdestructief gedrag
• Gevoelens van de-realisatie of uittreding
• Verlies van gevoel “wie ben ik?’

Gevolgen van een traumatische ervaring en PTSS

Veel mensen ontwikkelen een Posttraumatische Stress-stoornis (PTSS) waarvoor ze een behandeling willen. Een PTSS zoals omschreven in de DSM V en vermeld als een psychiatrische aandoening, dekt niet de hele lading. Het is te nauw geformuleerd als een stoornis bestaande uit symptomen die zijn toe te schrijven aan een traumatische gebeurtenis. Het uitgangspunt is dat deze onderstaande symptomen zijn begonnen of verslechterd na de traumatische gebeurtenis, waarbij er sprake is van lijdensdruk. Volgens deze omschrijving heb je nog concrete herinneringen. Vaak maak ik als therapeut mee, dat mensen denken dat er iets mis met hen. In deze beschrijving is dat voorstelbaar. Je hebt last van:

• Herbeleving: je raakt getriggert en beleeft het opnieuw
  • herhalende zich opdringende herinneringen
  • heftige emoties en reacties als je eraan wordt herinnert
  • door dromen of overdag in gedachten
  • handelen of voelen alsof het trauma opnieuw plaats vindt
• Het aanhoudend vermijden van prikkels gerelateerd aan het trauma
  • vermijden van plaatsen, mensen en situaties
  • drank en middelen misbruik om de gebeurtenis te vergeten
• Negatieve gedachten en stemming
  • negatieve gedachten over jezelf, anderen en de wereld
  • negatieve gevoelens: angst, woede, schuld, schaamte
  • niet goed meer in staat om positieve gevoelens te ervaren
  • vervreemd voelen van anderen
• Hyperactivatie / verhoogde prikkelbaarheid
  • geirriteerdheid en woede-uitbarstingen
  • hyperalertheid
  • zelfdestructief gedrag
  • overdreven schrikreacties
  • concentratieproblemen
  • slaapproblemen

Wat zijn traumatische ervaringen?

Bij een trauma moet je niet alleen denken aan een oorlog, ongeluk, verkrachting of seksueel misbruik. Ook het verlies van een dierbaar iemand, (huiselijk) geweld, of een ongeluk is een traumatische ervaring waar veel mensen later last van hebben.  Dat geldt eveneens voor een moeizame bevalling of een ziekenhuisopname.  Maar ook het zien van een ernstig ongeluk kan traumatiserend zijn, net zoals het zien van andere situaties met een grote impact. Bijvoorbeeld het zien van een dodelijke steekpartij, of andere situatie met zwaargewonde of dodelijke slachtoffers.

Als je geen verhaal hebt

Wanneer je een verhaal hebt bij het trauma, dan weet je de gebeurtenissen nog. Maar soms heb je geen verhaal. Dan is er geen herinnering, omdat je te jong was, of omdat je het hebt afgesplitst. Echter de herinnering ligt wel opgeslagen in je lichaam, niet alleen in de vorm van gevoelsherinneringen maar ook in overlevingsstrategieën en patronen.

Ik werk met verschillende trauma therapie vormen. Overwegend werk ik volgens de traumatherapie methode die Peter Levine heeft ontwikkeld. Somatic Experiencing. Een lichaamsgerichte insteek speciaal voor traumatherapie die voorbij het ‘praten over’ gaat, en helpt om je beter in je vel te voelen.

Gecertificeerd traumatherapeut

Is er een psychische ‘wond’ die moeizaam heelt? Verwerken van trauma zit niet per se in wat er feitelijk heeft plaatsgevonden, maar wat er tijdens de gebeurtenis(sen) in het lichaam is gebeurd en is achtergebleven. Bessel van der Kolk, trauma-specialist noemt het traumasporen. Een trauma is een normale reactie op abnormale omstandigheden. Het is van groot belang om dit te verwerken samen met een hierin gespecialiseerde therapeut die goed kan werken met deze traumasporen.

Uitganspunten van traumatherapie

Samen werken we aan herstel van vertrouwen, beter in je lijf komen, balans, en meer plezier in je leven. Vooral als er veel heeft gespeeld in je jonge leven, is dit een behoorlijk proces. Vaak drie stappen vooruit, een stap achteruit. Denk hierbij aan aan de gevolgen van narcistisch misbruik, emotionele verwaarlozing, pesterijen, ontwikkelingstrauma, vroegkinderlijk trauma en seksueel misbruik. Mijn belangrijkste uitgangspunten zijn:

• We steken onderzoeksgericht in
• Veiligheid als basis voor herstel
• We stellen de aard van het trauma vast
• Al naar gelang kiezen we een invalshoek
• Ik heb niet de wijsheid in pacht maar sta naast je
• Weerstand voor verandering bestaat niet in traumaherstel
• Traumaherstel is een proces van samenwerking
• Ik neem gevoelsherinneringen serieus
• Hooggevoeligheid komt veel voor
• Bang, beschaamd, verlatingsangst of razend zijn, zijn symptomen
• Ik hanteer een gelijkwaardige persoonsgerichte aanpak
• Werken in contact
• Alles mag er zijn
• Ik duw je nergens doorheen
• Er moet niks
• Je hoeft het niet te weten
• Oog voor zelfdestructieve copingpatronen
• Veranderen van gehechtheidspatronen
• Overlevingsstrategieën zijn normaal

Overlevingsstrategieën

Daar er veelal sprake is van ontwikkelingstrauma, emotionele verwaarlozing, narcistisch misbruik en een combinatie van al dan niet erkende traumatische gebeurtenissen, is er vaak een combinatie aan klachten en gedrag, samen te vatten als  overlevingsstrategieën die ik vaak zie in mijn praktijk:

• Emoties niet goed voelen
• Makkelijk vertrekken (dissociatie).
• Fysiek: spierspanning en een gebrek aan spierkracht
• Weinig gronding en stroming van energie in je lichaam
• Vermoeidheid en slecht slapen.
• Het leven overwegend analyserend en rationeel benaderen
• Je voelt je lichaam minder en zit veel in je hoofd
• Angst om controle te verliezen
• Last van schuld en schaamte.
• Het gevoel altijd alert en op je hoede te zijn.
• Hooggevoelig: prikkels en indrukken moeilijk kunnen filteren
• Moeite met grenzen ik-en de ander
• Moeite om je echt te kunnen verbinden met anderen
• Je leeft niet voluit
• Gebrek aan levenslust
• Snel geïrriteerd, geprikkeld of  opvliegend zijn
• Een kort lontje hebben
• Lichamelijke klachten zoals fybromyalgie, pds

Is traumatherapie voor iedereen

Traumatherapie is niet voor iedereen geschikt. Zeker niet in mijn praktijk omdat ik een eenpersoonspraktijk heb. Er zijn geen behandelaren aan verbonden zoals binnen de GGZ. Noch zijn er psychiaters of psychotherapeuten aan verbonden. Meestal kun je een dunne scheidslijn aanleggen tussen mensen die na trauma overlevingsstrategieën hebben ontwikkeld en diverse klachten ervaren maar nog redelijk tot goed functioneren, en mensen die stuiten op tal van klachten en  niet meer kunnen functioneren op eigen kracht. In deze situaties is het beter om een traumatherapeut te zoeken die meer is ingebed  in een specialistisch GGZ-kader. Als de gevolgen van trauma zo groot zijn, dan kan dit een optie zijn.

Hoe ziet een traumabehandeling eruit?

Grofweg bestaat mijn behandeling in verschillende fases. Deze zijn onder verdelen in drie fases van trauma-behandeling

• Fase 1: veiligheid en stabilisatie
• Fase 2: verwerken
• Fase 3: integreren, loslaten, verder gaan.

Het komt neer op:
1. Kennismaken, herstel van veiligheid: Het is belangrijk dat jij je op je gemak voelt bij mij, als basis om te werken. We onderzoeken eerst je hulpvraag, omdat geen enkel trauma hetzelfde is. Er zijn verschillende soorten trauma’s die allemaal verschillend te benaderen zijn. In een gesprek kan duidelijk worden hoeveel sessies er ongeveer nodig zullen zijn.
2. In een veilige omgeving je trauma ontladen: fysiek, energetisch, emotioneel, mentaal. Als basis geldt dat herstel vraagt om verwerking in het zenuwstelsel, via de weg van het lichaam.
3. Ontlading: je emoties die eerder onverdraaglijk waren toestaan, ervaren en loslaten. Hierbij hoeven de herinneringen niet per se opgeroepen te worden. Op een natuurlijke manier, in contact met je lichaam maak je contact met je onderbewuste. Je geeft aandacht aan wat vrijkomt waardoor je in contact kunt komen met je emoties. Je zult merken dat je je meer en meer ontspant, rustiger wordt, energieker en krachtiger.
4. Je leert je patronen doorbreken en de stress die zo gekoppeld is aan overlevingstrategieen makkelijker los te laten zodat je vanuit je ‘zijn’ innerlijke rust vindt en met plezier in het leven kunt staan.

Dit betekent in de praktijk, ook dat we voldoende de tijd nemen om af te bouwen. Altijd middels een afrondend gesprek.

Wil je meer weten over de belangrijkste methode, op basis waarvan ik werk bekijk dan het you tube filmpje waarbij Peter Levine aan het werk is. Of lees het artikel in de Optimist.

Behalve Somatic Experiencing werk ik ook met andere methoden of aanverwante methoden die helpen trauma te helen. Zoals TRE (trauma release exercises), NARM, ISP, Brainspotting, Core energetica en EFT

Ben jij hooggevoelig, en heb je het idee dat dit te maken kan hebben met heel vroeg kinderlijk trauma, dan werk ik met een op somatic experiencing gebaseerde methode: integrale somatische psychologie ontwikkeld door Raja Selvam.